TARGI – CO DALEJ?

Konfrontacja, egoizm, lekceważenie partnera – osiąganie celów z pozycji siły może być skuteczną strategią dla realizowania biznesowych celów, ale jeśli założona strategia ma przynieść korzyści długofalowe, to musi uwzględniać przede wszystkim oczekiwania bezpośrednio zainteresowanych, tj. wystawców oraz odwiedzających stoiska klientów.

Zdjęcie JurekGdzie dwóch się bije, tam może skorzystać trzeci, dlatego dla dobra branży kamieniarskiej nie wolno nigdy rezygnować nawet z trudnych negocjacji, które w konsekwencji mogą doprowadzić do współpracy. Tego oczekuje cała branża. Tymczasem minęły dwa lata i co mamy? Dwa stanowiska powstałego zamieszania. Opinie wystawców oraz klientów odwiedzających targi – przeważnie negatywne. Tymczasem organizatorzy, pokazując atuty ostatniej imprezy targowej, próbują nam udowodnić, że nie jest najgorzej, bo „szklanka do połowy jest pełna”.

                                                                                                                                             Zobacz więcej...

Obiekt powstał na zamówienie MSZ Królestwa Arabii Saudyjskiej. Firma, która zaprojektowała budynek, została wyłoniona w konkursie architektonicznym, a o pozyskaniu kontraktu zadecydował zaproponowany materiał, który idealnie wpisywał się w oczekiwania inwestora. O kulisach przedsięwzięcia rozmawiamy z architektem biura projektowego XY Studio Dorotą Sibińską oraz z Robertem Duchem – kierownikiem Zespołu Kontraktów Kamieniarskich firmy Granit, która wykonała elewacje z kamienia na zlecenie firmy Warbud SA.

Wybór piaskowca, jego tektonika i kolor nawiązują bezpośrednio do architektury i natury Półwyspu Arabskiego oraz warunków tam panujących. Arabia Saudyjska to w 90 procentach pustynia – piaskowiec jest elementem, który łączy architekturę dwóch tak odmiennych krajów, wszak ambasada stanęła w stolicy Polski. Taki zabieg architektoniczny urzekł również naszą jurorkę, Renatę Wysocką, która najwyższą punktację argumentowała w podobnym tonie: „Budynek jest dowodem na to, iż zdolny architekt potrafi surową i proporcjonalną bryłę, akuratną dla architektury przedwojennej Warszawy, dopowiedzieć delikatnym detalem i materiałem, inspirowanymi sztuką islamu”.

Kamień na etapie realizacji został poddany szczegółowej selekcji kolorystycznej, co sprawiło, iż fasada budynku nabrała wyjątkowego charakteru. Piaskowiec Broniów jest pozyskiwany w okolicach Szydłowca, a jego wydobyciem i obróbką zajmowała się firma Kopalnie Piaskowca Sosnowica. Na elewacji pojawił się również nietypowy materiał do zastosowań zewnętrznych, a mianowicie onyks. Firma Granit dostarczyła i zamontowała 120 m kw. białego onyksu. Elementy małej architektury, jak również parapety oraz cokoły budynku wykonano z granitu Padang Dark w wersji płomieniowanej. Posadzki i ściany wewnątrz budynku wykończone są wapieniem Crema Ole.

– Wspólnie z firmą Granit osiągnęliśmy doskonały efekt, ale nie była to droga usłana różami. Tak skomplikowane detale kamienne wymogły na nas robienie wielu próbek, przygotowanie fragmentów detali elewacji w skali 1:1. Zdarzało się również, że naszych pomysłów nie dało się zrealizować, ale to były jednostkowe sytuacje – wyjaśnia Dorota Sibińska.

Prace nad montażem elewacji budynku trwały 6 miesięcy i zaangażowanych w nie było 20 wykwalifikowanych pracowników. Kolejne pół roku trwał montaż elementów małej architektury, jak fontanna czy donice kamienne, a także okładzin ogrodzenia oraz dwóch wartowni.

– Istotną kwestią jest, że firma Granit jako jedyna podjęła się nowatorskiego rozwiązania, jakim jest montaż onyksu na elewacji – dodaje Robert Duch.

Elewacja budynku ambasady była niełatwym wyzwaniem. Tylko część okładzin udało się zamocować za pomocą systemowych kotew kamieniarskich. Dla wielu elementów zostały opracowane indywidualne rozwiązania techniczne. Sporym wyzwaniem był montaż żyletek kamiennych z piaskowca. Przekrój tych masywnych elementów wynosił 15×30 cm, a długość dochodziła do 3 metrów (waga takiego elementu to 300 kg). Montaż portalu wejściowego również dostarczył wielu wrażeń. Rozmiar płyt wieńczących portal to 220×190 cm, a waga – 400 kg. Prace były prowadzone przy użyciu dźwigu. Na budowę dostarczano zarówno płyty w najbardziej popularnym wykończeniu, czyli szlifie, jak i płyty ryflowane oraz ciosane. Elementy blokowe podlegały wstępnej obróbce maszynowej, a ostateczny wygląd nadawała im sprawdzona grupa rzeźbiarzy.

Przy tak wymagającym projekcie nie obyło się bez zaskoczeń. Chiński dostawca nie dołożył bowiem odpowiedniej staranności do przygotowania tak wrażliwego materiału, jakim jest onyks do zastosowania w zewnętrznych okładzinach. Wysoka temperatura oraz promieniowanie ultrafioletowe bardzo szybko ujawniło wszelkie niedociągnięcia.

– Białe płyty kompozytowe onyksu i szkła po dwóch tygodniach od zamontowania zaczęły przybierać żółtą barwę. Okazało się, iż wszystkiemu winna jest niewłaściwie dobrana żywica spajająca szkło oraz 4-milimetrowej grubości płyty z onyksu – objaśnia nasz rozmówca z firmy Granit.

Wszystkie panele zostały zdemontowane i poddane kolejnej obróbce, tym razem w Polsce, w siedzibie firmy w Brzesku. Szkło zostało usunięte i zastąpione przez wyrób polski, zastosowano również nową, innowacyjną technikę łączenia onyksu i szkła.

– Rozwiązanie przeszło próbę czasu i będzie stosowane przez naszą firmę w kolejnych realizacjach z użyciem onyksu. W przyszłości na pewno podejdziemy z rezerwą do niesprawdzonych chińskich produktów – dodaje Robert Duch.

Ten wysokiej jakości budynek biurowy klasy A usytuowany jest w samym sercu Wilanowa. Powstał dla spółki deweloperskiej Capital Park SA. Prace kamieniarskie wykonała firma Kamieniarz. Czynnikiem, który odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu budynku, była jego eksponowana i prestiżowa lokalizacja. Składały się na to: bliskość głównej drogi łączącej Warszawę z Konstancinem – alei Przyczółkowej, bezpośrednie sąsiedztwo ratusza dzielnicy Wilanów i przewidzianych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przylegających do budynku placów publicznych. Elewacje projektowanego budynku miały stanowić ich pierzeje. Nie bez znaczenia było też sąsiedztwo pałacu i parku Wilanowskiego z górującą nad nimi kopułą kościoła św. Anny.

– Wyboru kamienia dokonaliśmy wspólnie z inwestorem na etapie projektu przetargowego. Wybór padł na piaskowiec Brenna – opowiada Marcin Citko, projektant biurowca, JEMS Architekci.

Wybór materiału na elewacje doskonale wpisuje się w otoczenie. Kamień wewnątrz budynku był konsekwencją zastosowania go na elewacjach i sposobu, w jaki doświetlone są wnętrza. Poprzez duże, bezpodziałowe przeszklenia okładzina elewacji jest kontynuowana wewnątrz jako okładzina ścian holów.

– Z zaproponowanym przez nas sposobem obróbki – pionowym kanelowaniem płaszczyzny kamienia – firma Kamieniarz miała do czynienia po raz pierwszy w swojej wieloletniej praktyce. Biorąc pod uwagę bogaty dorobek firmy, ten rodzaj wykończenia mógł być rzeczywiście unikatowy – dodaje architekt Marcin Citko.

Chodzi tutaj o wykonanie kaneli na płytach przez specjalnie zamówioną frezarkę. Precyzyjne wykonanie kaneli było możliwe dzięki dobrze dobranemu materiałowi. Piaskowiec Brenna cechuje się bardzo dużą wytrzymałością, jest odporny na naciskanie, zginanie i jest całkowicie mrozoodporny.

– Jednakowoż pierwszy raz się spotkałem, żeby cała elewacja była kanelowana, bo zawsze kanele stanowiły element dekoracji dodatkowej, np. pilastry przyścienne czy kolumny kanelowane. Tutaj jest cała elewacja! – zachwyca się Alfred Marian Sroka, prezes Zarządu Kopalni Piaskowca Sp. z o.o. w Bolesławcu (kopalnie piaskowca są własnością firmy Kamieniarz – przyp. red.). Łączna ilość fasady kamiennej to 5350 m kw. Dodatkowo firma Kamieniarz dostarczała i montowała płyty chodnikowe (gabro) w ilości 4200 m kw., krawężniki, oporniki i kostkę granitową (szarą i czarną) w ilości 2000 m kw. Dużą zaletą Royal Wilanów jest jego dostępność i nieograniczona możliwość wejścia do wnętrza zespołu z każdej z otaczających go ulic. Uwagę jury wzbudził też fakt, że rzadko spotyka się tak doinwestowane przestrzenie, należące wszak do prywatnych inwestorów.

Nagrodę specjalną otrzymała historyczna mapa Łodzi zrealizowana przez firmę Labradoryt – Zakład Obróbki Kamienia Ludosław Wenerski. Mapa ofiarowana została miastu Łódź i łodzianom przez twórców Centrum Handlowo-Rozrywkowego Sukcesja. Inwestorem jest Fabryka Biznesu.

Kompozycja składa się z dwóch części. Głównym elementem jest posąg przedstawiający podobiznę polskiego polityka. Rzeźba stoi na kopii pierwszej mapy przemysłowej Łodzi, którą wykonał Rajmund Rembieliński w 1823 roku. Kopia wykonana jest z czarnego granitu w kształcie koła o średnicy około 15 m, podzielonego na 246 elementów o wymiarach: 120×60×8 cm. Projekt mapy wykonało biuro projektowe Group-Arch z Wrocławia. Mapa została osadzona przed głównym wejściem do obiektu przy al. Politechniki 1. Mury budynku z czerwonej cegły wiernie odzwierciedlają epokę fabryk łódzkich z tamtych czasów, a duże koło mapy przed obiektem tworzy z nimi wspólną kompozycję – miejsce, gdzie łodzianie i nie tylko chętnie fotografują się na interesującym tle.

– Intencją naszej firmy jest wspieranie krajowych producentów i po rozmowach z panem Grzegorzem Adamusem z firmy EGA złożyliśmy zamówienie w jego firmie na 240 m kw. slabów Nero Zimbabwe. Współpraca z tą firmą to przykład konstruktywnego podejścia do tematu, bo otrzymaliśmy zamówiony surowiec o najwyższej jakości, jeszcze przed terminem – wspomina przedsięwzięcie kamieniarskie Ludosław Wenerski.

Dysponując jednorodnym kolorystycznie materiałem, firma przystąpiła do formowania 246 płyt oraz do wycinania napisów w granicie, jak i blasze ze stali nierdzewnej.

– Prace polegały na wycięciu napisu w kamieniu, opuszczeniu „negatywu” o około 1 cm w dół, sklejeniu tego za pomocą żywic epoksydowych, wklejeniu właściwego napisu z blachy, obróceniu wszystkiego o 180 stopni i sfrezowaniu spodu do równości. Podczas prac nad układem ulic i napisów niezbędne okazały się małe poprawki i korekty w projekcie, ale dzięki profesjonalnej współpracy z panią Agnieszką Staszczyszyn z firmy Group-Arch wszystko zostało pozytywnie rozwiązane i wykonane – kontynuuje właściciel firmy Labradoryt.

Wykonaniem całości dzieła podjęło się pięciu doświadczonych pracowników, z których dwóch przez miesiąc zajmowało się sklejaniem całości tak, aby napisy z blachy były obniżone w stosunku do kamienia o około 2–3 mm. W projekcie zastosowano granit Nero Zimbabwe o grubości 5 cm, o fakturze płomieniowanej i blachę kwasoodporną. Firma, dysponując odpowiednim sprzętem (waterjet oraz centrum obróbcze CNC), wykonała około 3000 m.b. cięcia oraz 120 m.b. frezowania.

Na realizację tego zlecenia przeznaczono łącznie 6 tygodni wytężonych prac obróbczych – oczywiście nie licząc czasu oczekiwania na kamień i dogranie mnóstwa ważnych szczegółów tej realizacji.

Konfrontacja, egoizm, lekceważenie partnera – osiąganie celów z pozycji siły może być skuteczną strategią dla realizowania biznesowych celów, ale jeśli założona strategia ma przynieść korzyści długofalowe, to musi uwzględniać przede wszystkim oczekiwania bezpośrednio zainteresowanych, tj. wystawców oraz odwiedzających stoiska klientów.

Gdzie dwóch się bije, tam może skorzystać trzeci, dlatego dla dobra branży kamieniarskiej nie wolno nigdy rezygnować nawet z trudnych negocjacji, które w konsekwencji mogą doprowadzić do współpracy. Tego oczekuje cała branża. Tymczasem minęły dwa lata i co mamy? Dwa stanowiska powstałego zamieszania. Opinie wystawców oraz klientów odwiedzających targi – przeważnie negatywne. Tymczasem organizatorzy, pokazując atuty ostatniej imprezy targowej, próbują nam udowodnić, że nie jest najgorzej, bo „szklanka do połowy jest pełna”.

Będziemy atakowani informacjami, że „tu było lepiej, a tam gorzej”, a kolejnym razem „u nas” będzie super! Chyba nie zadowala nas argumentacja, że w Poznaniu było poniżej naszych oczekiwań, ale i tak lepiej niż we Wrocławiu. Jeżeli jest czegoś więcej o 30% od tego, co jest mierne, to jak należy mierzyć stopień zadowolenia wystawców i odwiedzających klientów? Trudno się nie zgodzić z poglądem, że niemal wszyscy biernie obserwujemy przeciąganie liny nad przepaścią dwóch skłóconych organizatorów targów. Co gorsza, jesteśmy przekonani, że czekają nas jeszcze kolejne dwa lata wzajemnego wykańczania, aż jeden drugiemu udowodni, kto tu rozdaje karty. Wszyscy wiedzą, że w Polsce nie ma miejsca (ani potrzeby) na dwie coroczne imprezy branżowe.

Twarde argumenty, a nie sympatie i tradycja zadecydują ostatecznie o zwycięstwie lub porażce. Oczywiście zastanawialiśmy się, czy możemy tak mocno wyrażać swój pogląd publicznie, narażając się na komentarze osób, którym nasze argumenty nie odpowiadają, bo są sprzeczne z ich sposobem oceny tej sytuacji. Podbudowani stanowiskiem wystawców i większości klientów, którzy odwiedzili nasze stoisko na ostatnich targach, postanowiliśmy być wyrazicielem ich poglądów. Mamy bowiem wrażenie, że Poznań ma większą szansę.

Większość zainteresowanych jest przekonanych, że ze względów logistycznych Poznań ma więcej atutów. Istniejąca infrastruktura decyduje, że tu może wystawić się każda firma. Nie ma żadnych ograniczeń. Wychodząc z czysto pragmatycznego rozumowania, należy wybrać te lokomotywy, które są w stanie pociągnąć każde targi, a są nimi bez wątpienia wystawcy z ciężkimi maszynami i firmy zagraniczne. To dla nich pojawią się zwiedzający. Pozostałych – małych i średnich firm – nie trzeba zbytnio namawiać. Oni sami dokonają dobrego wyboru. Należy jedynie wyjść naprzeciw ich oczekiwaniom, bo chociaż dla naszej firmy zastana sytuacja „targów o targi” nie ma większego znaczenia, to branża krytycznie ocenia te przepychanki.

Dziwi nas też dosyć pasywne stanowisko organizatorów targów we Wrocławiu w poszukiwaniu rozwiązań, które mogłyby być przeciwwagą dla Poznania. Z sympatii dla organizatorów targów kamieniarskich na Dolnym Śląsku chcemy naszym partnerom podpowiedzieć, w jaki sposób mogą szukać rozwiązań dla zaistniałego pata. To poczucie lojalności wynika z naszej 19-letniej współpracy w roli wystawcy. Każda firma ma w swojej działalności trudne momenty, ale po rozpoznaniu kryzysu nie wolno problemu zamiatać pod dywan. I choć w tym przypadku bariery nie są zależne tylko od samych organizatorów, którzy naszym zdaniem wywiązują się wzorowo ze swych obowiązków, to chyba właśnie z braku poparcia ze strony władz miasta w zakresie lokalowym targi we Wrocławiu są na straconej pozycji. Dlatego należy od nowa spojrzeć na tę rzeczywistość. Trzeba zdawać sobie sprawę, że upływający czas działa na niekorzyść. Należy trochę stracić, aby stworzyć nowe możliwości. Skoro dotychczasowe wysiłki spaliły na panewce, to może potrzebny jest nowy partner, który do wspólnego przedsięwzięcia wniesie te wartości, które wzmocnią pozycję w stosunku do konkurencji. Może takim rozwiązaniem byłoby zorganizowanie w 2016 roku targów w Kielcach, Sosnowcu czy w Warszawie? W Polsce często sprawdzały się dobrze przygotowane inicjatywy oddolne – zatem? Obojętne, co nastąpi, pamiętajmy, aby nie ziściło się powiedzenie: jeżeli ktoś rozpoznał problem i nic nie robi – staje się częścią tego problemu. Wszak dla wystawców nie będzie wielkim problemem dojechać do nowego miejsca, gdy organizatorzy potrafią zapewnić dla każdego warunki według indywidualnych oczekiwań. Natomiast dla odwiedzających miejsce zlokalizowania targów nie jest żadną barierą. Liczy się tylko profesjonalne przygotowanie imprezy, dobry marketing i rozsądne ceny. Po podjęciu decyzji wszystko w rękach potencjalnych wystawców i tu należy skupić większość energii.

Myślę, że nasza sugestia pomogłaby tak organizatorom z Wrocławia, jak i całej branży kamieniarskiej. Przy porównywalnych warunkach lokalowych (logistycznych) to wystawcy – nie mając ograniczeń – wybraliby organizatora przekonującego, kierując się wyłącznie osobistymi preferencjami. Może już w 2017 roku nie byłoby dylematu, gdzie jest najlepsze miejsce w Polsce na branżowe targi. Wszystko w Waszych rękach. Jeżeli nie podejmiecie działania, to z dużą dozą prawdopodobieństwa sami zadecydujecie, że będzie to… Poznań.

Dzisiaj są równe szanse dla obu stron, ale każdy ma jeden sezon na pokazanie, kto będzie LIDEREM. Wizualizując instytucję lidera, mamy na myśli menedżera (organizatora), który do swojej wizji tworzy strategię, według której chce poprowadzić zainteresowaną grupę do wyznaczonego celu. O tym, że ktoś jest liderem, decyduje ten moment, gdy prowadząc grupę do celu, „obejrzy się do tyłu” i zobaczy ludzi podążających za nim. Jeżeli pozostanie sam, bez zaplecza, przekaz jest czytelny. Należy wtedy głowę posypać popiołem i zająć się inną aktywnością.

To ważny test dla organizatorów. Jest to praktyczny sprawdzian, czy atuty i wartości, które są podkreślane przez każdą ze stron, są nadal aktualne. Na ile to są mocne argumenty, które przekonają wystawców?

My w naszej firmie tak rozumiemy rywalizowanie z innymi, mając przekonanie, że klienci ocenią nas nie tylko za produkty, które oferujemy, ale także za czytelne wartości, którymi się kierujemy. Coraz więcej świadomych przedsiębiorców potrafi to zaakceptować, kierując się etyką biznesową oraz normami, które doceniane są przez ich docelowych klientów.

Wszystkie zaprezentowane w tym artykule uwagi i refleksje polecamy także tym, którzy mają odmienne zdanie i wiedzą, jak można uzdrowić tę sytuację dla dobra branży kamieniarskiej. Warto podzielić się swoimi przemyśleniami i doświadczeniem. Bo przecież ta umiejętność świadczy nie tylko o ocenie w kategorii norm etycznych, ale także o poziomie świadomej jakości życia. Tylko poczucie spełnienia oraz wysoka ocena własnej wartości czyni człowieka wolnym.

My możemy zapewnić naszych Klientów, że po raz 20. spotkamy się na kolejnych branżowych targach w 2016 roku. Gdzie to będzie? Tego dziś nie wiemy. Każda lokalizacja nam odpowiada. Ale na pewno będziemy – niezależnie od tego, czy w oczach organizatorów będą one większe o 5 czy 95% niż poprzednie. Jesteśmy przekonani, że na targach branżowych należy być i to niekoniecznie czynnik ekonomiczny musi być tym kryterium. Jednym z priorytetów jest szacunek dla klienta, który współpracując z nami przez okrągły rok, może się spotkać i porozmawiać ze swoim dostawcą. Przecież ci przedsiębiorcy poświęcają swój czas, wybierając się na targi czasem z odległego terenu. To oni pośrednio utrzymują nasze biznesy i dlatego chcemy im za to podziękować. I właśnie między innymi po to są targi.

Ciekawi jesteśmy, jaki będzie tego finał. Czas pokaże, czy warto było, czy będziemy żałować zmarnowanej niedzieli, pisząc ten tekst 13 grudnia. Cokolwiek się wydarzy, mamy poczucie dobrze spełnionego obowiązku, zwłaszcza oglądając to, co wyrabiają politycy w Warszawie. Pozdrawiamy więc wszystkich z przesłaniem, które przewinęło się w naszej publikacji w 2014 roku, a nadal jest aktualne: „Dla kogoś, kto czeka za długo – na ogół wszystko przychodzi za późno”.

Świat Kamienia: Czy przygotowywała się Pani do tego konkursu w jakiś szczególny sposób? Wprawdzie rekord szybkości nie został pobity, ale nasze jury zachwyciła wysoka jakość wykonanej pracy – m.in. równa głębokość wypiaskowanych liter.

Danuta Flis: W warsztacie, na własnym sprzęcie piaskowanie poszłoby mi na pewno szybciej. Zresztą najbardziej wdzięcznym kamieniem do piaskowania jest Halandia i Aurora, ze względu na ich miękkość. Każdy fachowiec z mojej dziedziny wie, że im kamień bardziej miękki, tym przyjemniejsza jest ta praca.

W zasadzie udział w tym konkursie to kwintesencja piętnastu lat mojej pracy i uwieńczenie tysięcy godzin, nierzadko nocy spędzonych zarówno w moim warsztacie, jak i w domu. Nie sposób w kilka tygodni czy nawet miesięcy poznać dokładnie technikę piaskowania i zaznajomić się tak perfekcyjnie z wykonywaniem choćby najmniejszych projektów. Trzeba przede wszystkim poznać samego siebie, własne możliwości, a potem przebyć długą drogę pełną przeszkód i z każdego błędu wynieść naukę na przyszłość. Dopiero kiedy tak naprawdę pokochałam to, co robię, stałam się dobrym fachowcem.

ŚK: A od kiedy rozpoczęła się ta przygoda z kamieniarstwem?

D.F.: Przygoda? Nie, to nie przygoda. To raczej życie z kamieniarstwem. Wiosną 1989 roku założyliśmy z mężem naszą rodzinną firmę. Początki były trudne, pełne niedociągnięć i błędów, które z czasem udało się wyeliminować dzięki praktyce i ciężkiej pracy, i... naszej miłości. Przez pierwsze lata próbowałam pogodzić pracę z wychowaniem małych dzieci, a mamy ich czwórkę. W zasadzie to mąż pracował w dzień i w nocy, a ja w miarę możliwości po prostu mu pomagałam. Potem, kiedy najmłodszy syn, Adam, poszedł do przedszkola, miałam więcej czasu, by poznawać tajniki swojego fachu. Od samego początku praca stała się moją pasją. Nazwa firmy to skrót pierwszych liter imion moich dzieci. Nazwa AWIP, czyli: Adam, Wojtek, Iwona i Paulina – to nasza siła, nasz osobisty talizman. Tak jak w wychowanie moich dzieci, tak i w poznanie swojego fachu włożyłam całe swoje serce.  Dziś jest mi prościej, bo dzieci już są dorosłe. Dziewczyny skończyły studia, a najstarsza – Iwonka – obdarowała nas całkiem niedawno wnuczkiem. Chłopcy pomagają w naszej firmie i stali się już nierozerwalnym elementem jej istnienia. Adam pomaga mężowi w montażu materiałów budowlanych i nagrobkowych i obsadza litery w kamieniu, a Wojtek z dnia na dzień staje się mistrzem piaskowania.

ŚK: Pośród wielu typowych zleceń zdarzają się pewnie i te wyjątkowe…

D.F.: Do każdego zlecenia podchodzę indywidualnie. Staram się jak najlepiej trafić w gusta klientów. Cechą wspólną moich prac jest dokładność, perfekcjonizm, do którego cały czas dążę i... takie wewnętrzne pragnienie, aby każdy z projektów był wyjątkowy i wzbudzał zadowolenie klientów. Nie przypominam sobie sytuacji, w której odesłałabym klienta z kwitkiem. Nawet jeśli nad danym projektem spędzam kilka tygodni, a jego wykonanie wymaga ode mnie zaangażowania wszystkiego i wszystkich dookoła. Najbardziej dumna jestem z uczestnictwa w projekcie ławek chopinowskich, znajdujących się w wyjątkowo pięknych, urokliwych miejscach starej Warszawy. Ich wygląd i wygrywane melodie spotykają się z sympatią warszawiaków i turystów.

ŚK: Co ma największe znaczenie w profesji liternika?

D.F.: Myślę, że jakość pracy, dokładność i „wyczucie” potrzeb klienta. Często zdarza się, że klienci nie wiedzą, czego oczekują, i dopiero w trakcie rozmowy udaje się znaleźć taki projekt, który będzie najlepszy dla danej osoby. Mam swoje tajemnice i z czasem przekażę je mojemu synowi. Tak jak w każdym rzemiośle, takie „rodzinne receptury” dają gwarancję trwałości i jakości wykonanej pracy.

ŚK: A jeśli chodzi o debiutantów, to co warto mieć na start?

D.F.: Na pewno ploter i programy graficzne ułatwią pracę. Na rynku jest dużo mniej lub bardziej profesjonalnego sprzętu. Czasy, gdy młotek i dłuta były wystarczające, by wystartować, odeszły do lamusa i można je tylko wspominać z sentymentem. Z drugiej strony, nawet najlepszy sprzęt nic nie da, kiedy ktoś w stu procentach nie stanie się pasjonatem swojego fachu.  

Za nami 41. edycja imprezy (od 16 do 19 lutego), która prócz 300 brazylijskich wystawców zgromadziła 120 firm spoza kraju, głównie z Turcji, Włoch, Indii, Portugalii, Chin, Egiptu, Grecji i Pakistanu. O przebiegu wydarzenia zdecydował fakt, że przemysł wydobywczy gospodarzy targów dostarcza 1000 rodzajów kamienia budowlanego.

W obliczu gospodarki w fazie kryzysu oraz niespotykanej dotąd w Brazylii inflacji, w 2015 r. wielu przedsiębiorców musiało zwolnić tempo. W sytuacji, gdy popyt na lokalnym rynku przekroczył oczekiwania, a działania na rynkach międzynarodowych przynoszą wymierne korzyści, sektor kamienia naturalnego musiał się odrodzić. Podczas 41. edycji Vitória Stone Fair – targi odbywają się w stanie w Espírito Santo – różnice kursowe stanowiły istotny komponent i dowód na to, że wszystko jest w jak najlepszym porządku.

Organizator targów podkreślał, że w segmencie kamienia naturalnego Vitória Stone Fair działają jak barometr rynku. Z każdym rokiem liczba odwiedzających imprezę rośnie. W tym roku po raz pierwszy przybyli kupcy z nowych rynków, takich jak Trynidad i Tobago. Oprócz delegacji międzynarodowych, które przybyły w ramach programu Buyers Club, licznie reprezentowany był także rynek lokalny.

– Nawet kilka tygodni po zakończeniu targów wielu klientów wciąż odwiedza firmy, które tu się wystawiały – donosi nam Thales Machado, prezes Sindirochas (Stowarzyszenia Kamieniarskiego ze stanu Espírito Santo – przyp. red.).

Według dyrektora Milanez & Mianeze, organizatora targów, mimo kryzysu ekonomicznego wyniki 41. edycji targów przekroczyły jednak dość ostrożne oczekiwania formułowane na krótko przed inauguracją wydarzenia.

– Targi zaskoczyły odwiedzających i kupujących, którzy szukają nowych materiałów, sprzętu oraz innowacyjnej technologii. Przybyło wiele osób z kraju i z zagranicy. Wyniki te pokazują, jak duże znaczenie mają międzynarodowe targi w Brazylii. Dziś można powiedzieć, że wydarzenie to jest wizytówką brazylijskiego przemysłu kamienia naturalnego – potwierdza Cecilia Milanez.

Prezes brazylijskiego stowarzyszenia eksporterów kamienia naturalnego (Centrorochas) tłumaczy, że producenci wciąż inwestują, pomimo przeszkód fiskalnych.

– Podczas targów Vitória Stone Fair podchodziło do nas wiele osób, które prosiły nas, abyśmy domagali się od rządu ograniczenia podatków od przywozu określonego sprzętu. Mamy wrażenie, że firmy wciąż się rozwijają – dowodzi Olivia Tirello.

Na dowód tego wspomnijmy, że tylko przemysł kamieniarski w stanie Espírito Santo w 2015 roku wygenerował 1,2 miliarda reali brazylijskich (ok. 278 mln euro) i zapewnił bezpośrednio 25 000, a pośrednio 100 000 miejsc pracy. Dewaluacja brazylijskiego reala wobec amerykańskiego dolara przyniosła biznesowi korzyści, szczególnie ze względu na fakt, że eksport do USA stanowi 1/3 brazylijskiego rynku. Brazylia to największy eksporter płyt polerowanych, z czego aż 95% pochodzi ze stanu Espírito Santo.

Biorąc sobie za cel rynki zagraniczne, Vitória Stone Fair po raz pierwszy w tym roku gościły u siebie misje z Iranu, Kanady i Polski. To dowodzi, że rynek kamieniarski obejmuje coraz to nowe kraje. – Sindirochas spotkał się z międzynarodowymi delegacjami w celu znalezienia nowych partnerów i powiązań, co z pewnością wzmocni brazylijski sektor kamieniarski na rynku światowym – mówi Thales Machado.

Również prezes Guidoni Group prognozuje, że rok 2016 będzie udany dla kamieniarstwa. – Sektor kamieniarski nadal będzie generował nowe miejsca pracy. Dla przykładu, Guidoni Group otwiera dwie nowe firmy, które będą produkować ponad 250 kontenerów miesięcznie. Kupiliśmy również fabrykę w Hiszpanii, gdzie już produkujemy 200 kontenerów miesięcznie – mówi Jose Antonio Guidoni.

Dodatkowo, w celu rozwoju sektora kamieniarskiego Ministerstwo Rozwoju zaakceptowało niższe podatki związane z technologicznym procesem wydobycia i produkcji.

Na południu Espírito Santo partnerstwo czterech głównych firm kamieniarskich uratowało wydobycie w jednym z największych złóż marmuru w kraju. Firmy Cajugran, Bramagran, Magban i Mameri połączyły swoje siły, przejęły oraz wspólnie będą zarządzać Imil Mármores, które miało zakończyć swoją działalność po 70 latach obecności na rynku. Od października zeszłego roku wydobycie w wysokości 300 m³ na miesiąc prawie się podwoiło i według prognoz w 2016 r. ma osiągnąć 1000 m³ miesięcznie. Dyrektor firmy Bramagran, José Carlos Machado, wspomniał w rozmowie z nami, że jego firma zainwestowała 10 milionów reali brazylijskich w sprzęt i nowe technologie. W kwestii zatrudnienia wypowiedział się inny dyrektor firmy Bramagran, Eutemar Venturin. Wyjaśnił on, że w związku z niepewną przyszłością Imil zagrożonych było 60 miejsc pracy. Na szczęście miejsca te zostały zachowane, a nowi pracownicy zostaną zatrudnieni, gdy firma zwiększy swoją działalność. Powyższe dowodzi, że perspektywy rozwoju brazylijskiego przemysłu wydobywczego są nader pewne.

W naszej relacji ze stoisk wspomnijmy jeszcze o ważnym wydarzeniu. Po raz pierwszy na targach Vitória Stone Fair szwedzka firma Sandvik, posiadająca ponad 60-letnie doświadczenie na rynku brazylijskim, zaprezentowała wiertarkę hydrauliczną do odwiertów w kamieniu, do ćwiartowania bloków kamiennych, a także do wykonywania innych pomocniczych działań w kamieniołomie. DC 120 stanowi nowe rozwiązanie dotyczące zastosowania wiertarki w szybko rozwijającym się sektorze kamieniarskim. Sprzęt umożliwia jednemu operatorowi wykonanie dwukrotnie większej pracy niż przy wykorzystaniu wiertarki pneumatycznej.

– Powodem naszego uczestnictwa w targach kamieniarskich Vitória Stone Fair jest rosnący popyt na wydobycie bloków kamiennych. Główne kamieniołomy ufają systemom hydraulicznym, a dzięki nim zwiększają swoje wydobycie. Nasza propozycja podniesie jakość pracy i przysporzy sporych oszczędności – wyjaśnia Lucas Lessa Melillo, specjalista ds. sprzedaży.

Po raz pierwszy w historii targów na zaproszenie organizatora z wizytą przyjechała 22-osobowa delegacja polskich przedsiębiorców sektora kamieniarskiego pod patronatem i przewodnictwem redaktor naczelnej „Świata Kamienia”. Sześciodniowy program wizyty obejmował zwiedzanie targów, kopalń, zakładów obróbczych i okolicznych atrakcji turystycznych, których zwieńczeniem był wypoczynek na plaży i pobyt w kompleksie Aqua Parku.

Przez pierwsze dwa dni zwiedzaliśmy tereny targowe, składy kamienia i zakłady obróbcze znajdujące się w niedalekiej odległości od Vitória Stone Fair. Trzeciego dnia polska delegacja została zaproszona na oficjalny lunch z władzami rządowymi Espírito Santo, organizatorami targów w Brazylii oraz tych we Włoszech. Jak wiadomo, Veronafiere, organizator targów Marmomacc w Weronie, wykupił trzy lata temu udziały firmy Milanez & Mianeze.

Kolejne dni obfitowały w wizyty w firmach Cajugram oraz Marbrasa w mieście Cachoeiro, oddalonym o ok. 250 km od Vitórii. Gościły nas też dwie kopalnie. Pierwszą z nich była kopalnia ciemnozielonego labradorytu, znanego w Polsce pod nazwą handlową Ubatuba, znajdująca się nieopodal miasteczka Alto Mutum w północnej części regionu Espírito Santo (ok. 300 km od Vitórii). Drugim zakładem wydobywczym była kopalnia czarnego granitu San Gabriel, znajdująca się w okolicy miasteczka Colatina. Właściciele kopalni przygotowali dla naszej delegacji niemałą niespodziankę. Otóż przygotowano odspojoną ścianę czarnego granitu (9 metrów długości, 3 metry szerokości), gotową do naturalnego podziału na bloki. W czasie kiedy delegacja przybyła na kopalnię, cztery koparki za pomocą łyżek powoli odsuwały odspojony skalny blok granitu od złoża, powodując jego upadek na wcześniej przygotowane podłoże. Monolit z ogromnym hukiem i w kłębach kurzu rozłupał się na cztery części zgodne z naturalnym uwarstwieniem skały. Większość z nas nie kryła podziwu dla tak spektakularnego pokazu kunsztu skalników.

Ostatni dzień był przeznaczony na zwiedzanie atrakcji miasta Vitória oraz odpoczynek w Aqua Parku i na plaży. Uczestnicy wyprawy mieli też okazję spróbować smakowitej brazylijskiej wołowiny i owoców morza. Przypomnijmy na koniec, że Brazylia i targi kamieniarskie w Vitórii były kolejną wyprawą biznesowo-podróżniczą, jaką zorganizowała redakcja czasopisma „Świat Kamienia”. W poprzednich latach grupy kamieniarzy wspólnie zwiedzały rynki kamieniarskie w Indiach, Turcji, Chinach i Afryce. Kolejny kierunek kamieniarskich podróży to targi w Xiamenie.