Najlepszym rozwiązaniem w walce z zawilgoceniem pomieszczeń jest uodpornienie ich na szkodliwe działanie wody poprzez przeprowadzenie w odpowiedni sposób prac wykończeniowych oraz zastosowanie wodoodpornych i wodoszczelnych materiałów. W pomieszczeniu mokrym, jakim jest łazienka – gdzie występuje podwyższona wilgotność – najlepiej sprawdzi się granit, marmur i trawertyn.

Granit, należący do kamieni magmowych, składa się z kwarcu, skaleniów i biotytów. Z uwagi na swoją wytrzymałość może być stosowany jako pokrycie ścian i podłóg w łazience w formie płytek. Granit jest kamieniem najbardziej wytrzymałym, a przy tym wymaga najmniej prac przy jego konserwacji. Kolejną zaletą granitu jest fakt, iż występuje on w bardzo dużej ilości odmian i odcieni, przez co istnieje możliwość dopasowania rodzaju granitu do różnych potrzeb konsumentów.

Równie popularnym kamieniem w łazience jest marmur. Doceniany jest przede wszystkim za bardzo dekoracyjny i luksusowy wygląd, jednak w porównaniu z granitem jego cechy wytrzymałościowe są znacznie mniej spektakularne. Jest on mniej odporny na zanieczyszczenia, a zaniedbany może zmatowieć, nabrać plam lub ulec zarysowaniu. Należy pamiętać również o jego konserwacji – na rynku istnieje wiele środków przeznaczonych do tego celu.

Ostatnio modnym kamieniem występującym jako okładzina ścian w łazienkach stał się trawertyn. Jest to kamień osadowy, składający się z kalcytu i aragonitu. Podobnie jak marmur, jest doceniany za estetykę. Jego charakterystyczną cechą jest porowata struktura oraz widoczne szczeliny i spękania. Niestety ma mniejszą niż granit wytrzymałość. Można go zastosować w łazience, ale konieczne jest jego zabezpieczenie – w tym celu wypełnia się otwory przezroczystą żywicą w kolorze kamienia. Trawertyn żywicowany wygląda wyjątkowo atrakcyjnie, gdyż wypełnione przezroczystą żywicą otwory są doskonale widoczne.

Warto również wspomnieć o piaskowcu, ale nie polecamy stosowania go w pomieszczeniach typu łazienka czy kuchnia, gdzie panuje duża wilgoć, gdyż kamień ten jest zbyt miękki i nasiąkliwy do tego typu pomieszczeń.

Oczywiście rozmiar i kształt płytek ma znaczenie. Przed zakupem należy dokładnie rozważyć tę kwestię. Większe płytki lepiej oddadzą piękną strukturę marmuru, trawertynu czy granitu. Mniejsze natomiast będzie łatwiej położyć na ścianie czy podłodze łazienki. Warto znać kilka optycznych sztuczek, które upiększą łazienkę w zależności od posiadanego metrażu. Jeżeli kładziemy płytki w małej łazience, unikajmy kolorów ciemnych, gdyż zmniejszają one optycznie pomieszczenie. Decydując się na płytki jasne, zwiększymy w ten sposób jej przestrzeń. Dodatkowo można użyć płytek błyszczących, co spotęguje wrażenie czystości panującej w pomieszczeniu. Na podłodze małego pomieszczenia zaleca się stosowanie płytek o małych rozmiarach, gdyż użycie wielkogabarytowych płyt wymaga dokładnego rozplanowania linii styków na podłodze. W efekcie trzeba będzie poświęcić więcej czasu na rozplanowanie podłogi, gdyż łączenie dużych płyt będzie tworzyć wyraźne linie podziału. Ich nieumiejętne rozplanowanie może spowodować wrażenie chaosu na podłodze. Natomiast w pomieszczeniach z większym metrażem użycie mniejszych płytek jest niewskazane, gdyż dużo małych płytek na podłodze o dużej powierzchni wywoła poczucie nadmiaru.

Trzeba również zadbać o dobór odpowiednich fug do koloru płytek kamiennych. Fugi powinny być dopasowane do koloru kamienia, a ich szerokość powinna być uzależniona od rozmiarów płytek. Przeważnie stosuje się fugi o szerokości od 2 do 8 mm. Należy pamiętać, że fugi powinny być przede wszystkim wytrzymałe na działanie dużych ilości wody, która znajduje się w łazience.

– Do klejenia płytek z kamienia naturalnego w miejscach o podwyższonej wilgotności powinniśmy wybrać zaprawę klejącą o zwiększonej odporności na wodę. Dobrym rozwiązaniem jest użycie wodoodpornej fugi elastycznej, np. Ceresit CE 40 Aquastatic, która cechuje się potrójną ochroną przeciw grzybom i pleśniom oraz jest odporna na zabrudzenia. Dzięki wysokiemu stopniowi hydrofobizacji fugi krople wody utrzymują się w formie perełek na powierzchni i nie wsiąkają w jej strukturę – przekonuje Rafał Stachera, specjalista ds. technicznych z Działu Zastosowań Henkel Polska.

Pamiętajmy, aby kupić o 5–15% więcej materiału, niż to wynika z naszych obliczeń. Zapas ten przyda się podczas konstruowania łączeń prostych, naprzemiennych i skośnych. Najczęściej stosowany jest układ prosty, w którym fugi są równoległe do krawędzi płaszczyzny i przecinają się, tworząc krzyże. Układ naprzemienny (mieszany) polega na łączeniu dużych płytek z małymi, co daje efekt przesunięcia w obu kierunkach. W przypadku łączenia skośnego (karo) siatka fug ustawiona jest pod kątem 45° w stosunku do podłoża.

Jak układać płytki? Zanim rozpoczniemy układanie płytek, musimy zadbać, aby podłoże zostało oczyszczone z resztek farby, kurzu i brudu. Powinno ono być mocne i równe, dlatego też trzeba skuć ewentualne luźne fragmenty tynku (obtłukujemy je delikatnie młotkiem i usuwamy za pomocą szpachelki lub twardej szczotki luźny materiał), a ubytki wypełnić zaprawą cementową lub zaprawą klejącą, której będziemy używać. Źle przygotowane podłoże to najczęstszy powód odpadania płytek ze ścian. W przypadku podłoża o odpowiedniej przyczepności wystarczy dokładne oczyszczenie starych płytek i zagruntowanie ich gruntem specjalnym Ceresit CN 94 lub CT 19. Następnie możemy przystąpić do klejenia nowej okładziny ceramicznej przy użyciu zapraw klejących, np. Ceresit CM 22, która gwarantuje doskonały rozpływ, do 95 procent pełnej powierzchni pod płytką, i jest zaprawą wysokoplastyczną, odporną na odkształcenia – dodaje Rafał Stachera, Henkel Polska. Mocując płytki z kamienia wrażliwego na przebarwienia, należy wykonać bezwzględnie własne próby stosowania mające na celu sprawdzenie, czy zaprawa nie przebarwia płytek.

Gdy już mamy przygotowane powierzchnie ścian oraz podłogi, należy uszczelnić powierzchnie. Takie działanie spełnia ważną funkcję izolacyjną – sprawia, że podczas mycia woda nie dostaje się pod płytki, przez co zapobiega niszczeniu materiału podłoża i nie dopuszcza np. do zalania sąsiadów. W miejscach tzw. połączeń ściana-podłoga należy zastosować taśmę uszczelniającą Ceresit CL 152, zaś w narożach – narożniki uszczelniające. Układając płytki na chłonnym podłożu, takim jak beton komórkowy, gazobeton, jastrychy, tynk cementowy, cementowo-wapienny oraz płyty GK, powierzchnię należy dodatkowo zagruntować gruntem głęboko penetrującym Ceresit CT 17. Grunt nanosimy przy użyciu pędzla lub wałka. Ważne jest, aby zaprawa klejąca pod płytką posiadała praktycznie 100% rozpływu, dlatego należy dobrać odpowiednią konsystencję materiału oraz odpowiednią pacę zębatą, która jest uzależniona od rozmiaru płytek. Należy również zastosować tzw. metodę kombinowaną – polegającą na dodatkowym nałożeniu cienkiej warstwy zaprawy klejącej na spodnią część płytki. Przyklejenie płytek w taki sposób zagwarantuje nam odpowiednią przyczepność zaprawy klejącej do płytek.

Układanie płytek zaczyna się od dołu, od drugiego rzędu. Gdy pierwsza płytka będzie pełna, pracę można zacząć od narożnika. Jeżeli natomiast na krańcach podłoża mają znaleźć się płytki docinane, wtedy układanie zaczyna się i kończy na pełnej płytce. Płytki docinane mocowane są dopiero wtedy, kiedy zastosuje się ewentualne listwy wykończeniowe. Aby utrzymać jednakową szerokość spoin, między płytki wstawiamy krzyżyki dystansowe. W przypadku zastosowania np. zaprawy klejącej Ceresit CM 22 – nawet w przypadku dużych i ciężkich płyt kamiennych – zastosowanie tzw. podparcia zastosowania listwy startowej oraz krzyżyków dystansowych jest zbyteczne. W przypadku układania płytek na podłoża mineralne zalecane jest przed przyklejeniem okładziny położenie odpowiedniej powłoki uszczelniającej np. Ceresit CL 51.

Ostatnim elementem jest fugowanie, które można rozpocząć już 24 godziny po przyklejeniu płytek. Aby zaś ochronić kamień naturalny przed zgubnymi skutkami wilgoci, dobrze jest zaimpregnować fugi w miejscach szczególnie narażonych na zawilgocenie. Można do tego celu użyć silikonowego impregnatu do spoin i płytek Ceresit CT 10, który nadaje się do stosowania zarówno na podłożach nasiąkliwych, jak i nienasiąkliwych. Zabezpiecza on przed wnikaniem wody nasiąkliwe bądź pęknięte powierzchnie spoin oraz samych płytek. W przypadku podłoży poziomych, ze względu na możliwość ich całkowitego zalania dobrze jest zaimpregnować całą ich powierzchnię. Należy pamiętać, że marmur oraz inne wysoko nasiąkliwe kamienie są podatne na przebarwienia. Dlatego też zaleca się użycie specjalnych zapraw do spoinowania z dodatkiem białego cementu lub trasu, które będą zapobiegać przebarwieniom na powierzchni płytek. Chcąc mieć pewność, że proces spoinowania nie zniszczy naszych płytek, możemy zastosować białe spoiny, natomiast w wypadku kolorowych trzeba się upewnić, wykonując próbę.

Przed przystąpieniem do czyszczenia płytek należy się upewnić, że zakupiony środek czyszczący nie wchodzi w reakcję z danym rodzajem kamienia. Jako że większość dostępnych na rynku środków jest stężona, możliwe, że czyszczenie płytek będziemy musieli wykonywać w różnych stężeniach – w zależności od działania danego środka na zabrudzenia oraz czyszczony surowiec.