Most Mocarza, most Stacha – wśród mieszkańców nazywany bywa różnie. To najprawdopodobniej największa budowla z kamienia wzniesiona rękami jednego człowieka! Teraz historię upartego budowlańca opisał mieszkaniec miejscowości, w której stoi most.

Jacek Turek w książce "Jan Stach. Twórca największego kamiennego mostu", która wkrótce trafi do księgarń, opisuje historię powstania mostu. To opowieść o człowieku, który mimo przeciwności losu, uparcie dążył do celu i podjął decyzję o budowie mostu. Głównym powodem, dla którego Jan Stach zdecydował się wznieść imponującą budowlę był brak drogi dojazdowej do jego gospodarstwa, znajdującego się w pobliskim przysiółku Zapaść. Jedyny możliwy dojazd odbywał się przez drogę sąsiada, ten jednak zabronił rolnikowi z niej korzystać.

Rolnik ze Znamirowic, własnoręcznie wznosił konstrukcję w latach 1968 - 1971. Budowla ma aż 13 m wysokości, 20 m długości i 7,5 m szerokości. Tunel, jaki tworzy, ma sklepienie kolebkowe i mierzy 3 m wysokości. W roku 1971 Jerzy Jaraczewski nakręcił o Janie Stachu i budowanym przez niego moście film pod tytułem "Wznoszę Pomnik". Władze gminy Łososina Dolna, do której należą Znamirowice, ufundowały po śmierci Jana Stacha tablicę upamiętniającą jego czyn. Trudno bowiem odmówić walorów technicznych budowli. Pod tunelem znajduje się potok płynący do Jeziora Rożnowskiego. W celu zmniejszenia szybkości przepływu wody pod mostem, nachylenie koryta potoku przed tunelem jest zmniejszone, a za mostem następuje większy spadek. Takie rozwiązanie dodatkowo usuwa nadmiar wody stojącej w samym tunelu. Dodatkowe opory dla przepływającej wody, szczególnie po intensywnych opadach deszczu stanowią twarde skały fliszu karpackiego, z którego jest zbudowane koryto potoku.

Oprac. KC