UNIWERSYTET W YALE - MARMUR ZAMIAST SZYB

Szczegóły

Opublikowano: sobota, 31, marzec 2012 23:00

Budynek Beinecke Library na Uniwersytecie w Yale, to niezwykły przykład piękna nowoczesnej architektury. Gmach zbudowany jasnego marmuru, który połączony jest z szarym granitem, nie posiada ani jednego okna, w ten sposób cenne zbiory biblioteki chronione są przed niszczącym wpływem promieni słonecznych.
Plac okalający Beinecke Library wyłożony granitowymi płytami, w kształcie kwadratu o bokach 133 centymetrów. Gmach główny jest również dachem dla trzech podziemnych kondygnacji biblioteki. Wszystkie fasady mają kształt prostokąta. Natomiast bryła budynku została zaprojektowana jako w formie prostopadłościanu. Autorem tej nowatorskiej jak na owe czasy koncepcji Beinecke Library był Gordon Bunshaft, z Skidmore, Owings and Merrill. Prace przy budowie budynku biblioteki Uniwersytetu w Yale trwały przez trzy lata, od 1960 do 1963 r.

Zgodnie z przyjętym założeniem - najważniejsza jest ochrona zgromadzonych w wewnątrz budowli woluminów. Tradycyjne szyby trzeba było zastąpić materiałami filtrującymi dzienne światło, bo promienie słoneczne są zgubne dla cennych ksiąg i manuskryptów, powodując blaknięcie tuszu jak również rozpad papieru.

Pierwsza koncepcja zakładała użycie marmuru onyksowego, jednak z powodów logistycznych zdecydowano się na jasny marmur o nazwie Montclair Danby. Cechują go zielone bądź ciemne inkluzje, a wydobywa się  go w kamieniołomach zlokalizowanych na terytorium amerykańskiego stanu Vermont. Fasada budynku składa się więc z jasnych marmurowych płyt, osadzonych w ramach wykonanych z jasnoszarego granitu Woodbury.

Dzięki zastosowaniu marmurowych płyt zamiast okien w słoneczne dni do jego wnętrza wchodzi tylko tyle naturalnego światła, ile potrzeba, by nie tonęło ono w ciemnościach. Te właściwości odkryto już w starożytności. Wtedy marmur wraz z innymi skałami półprzeźroczystymi pełnił funkcję dzisiejszych szyb.

Niezwykle ciekawym miejscem na terenie biblioteki jest jej dziedziniec, autorstwa japońskiego rzeźbiarza Isamu Noguchi. To swoisty kamienny ogród, w którym odnajdziemy trzy geometryczne symbole, wszystkie wykonane z marmuru Royal Danby. Pierwszym z nich jest koło, symbolizujące słońce. Drugi to sześcian – symbol losu człowieka. Natomiast trzeci to piramidy czyli symbol ziemi.

Decyzję o budowie nowego gmachu biblioteki w mieście New Haven, podjęto pod koniec lat 50, ubiegłego stulecia. Głównym powodem było stworzenie miejsca do ekspozycji oraz przechowywania niezwykle cennych zbiorów Uniwersytetu Yale. Biblioteka to ważne narzędzie, które ma za zadanie wspomagać prace naukowo-badawcze i dydaktyczne uczelni. Zdeponowany w tym gmachu księgozbiór, to około 600 tysięcy woluminów, są to między innymi manuskrypty, dokumenty, druki zwarte, czasopisma, zbiory specjalne czy oryginalne egzemplarze słynnych książek.

W kolekcji biblioteki znajduje się między innymi egzemplarz Biblii Gutenberga, pierwsze wydania dzieł Shakespeare'a i Geoffreya Chaucera - poety angielskiego tworzącego w XIV wieku, największe na świecie archiwum pism Witolda Gombrowicza, zbiory Zbigniewa Herberta oraz Czesława Miłosza. Dlatego nosi on nazwę budynku Zbioru Książek Rzadkich oraz Biblioteki Manuskryptów.

Daniel Świeszczak
Fot. Wikipedia