Od wielu lat na rynku dostępne są systemy gotowych podłóg podniesionych. Temat do tej pory nie był poruszany na łamach „Świata Kamienia”. Nadszedł czas, by brak ten uzupełnić.

Elementy podłóg podniesionych, tzw. wsporniki, mogą podpierać płyty z różnych materiałów. Nas interesuje przede wszystkim kamień, a dokładniej granit, i na tym materiale skupię się, pisząc ten artykuł.

Na wstępie wyjaśnijmy sobie, czym są podłogi podniesione i kiedy się je stosuje. System ten polega na montażu płyt właściwej posadzki powyżej warstwy wodonośnej (zwykle papy) z zachowaniem przestrzeni pod płytami. Wysokość pustki powietrznej może się zawierać od 1–1,5 cm do kilkudziesięciu centymetrów.

Na wstępie wspomniałem, że na podłogi takie stosuje się płyty granitowe, a to za sprawą ich stosunkowo dużej wytrzymałości na zginanie w porównaniu z innymi popularnymi kamieniami stosowanymi w naszej branży.

Montaż podłogi zaczyna się od wytyczenia fug między płytami i wyznaczenia poziomu posadzki docelowej. Płyty zwykle układa się na czterech wspornikach, czasami na sześciu –jest to zależne od proporcji długości i szerokości elementów granitowych. Wysokość wsporników ustawia się przez obrót elementów regulacyjnych. U niektórych producentów jako element systemu występuje też głowica dająca możliwość zadania kąta. W przypadku stojaków ustawianych na podłożu pochyłym są one nieco odchylone od pionu. Wspomniana głowica daje możliwość uzyskania poziomego podparcia czterech narożników płyt. Głowica ta znajduje zastosowanie również w przypadkach, kiedy posadzka ma być ułożona z lekkim spadkiem. Kąt spadku wynosi do 5 stopni. Jeżeli jest to konieczne, wsporniki mogą być przytwierdzane do podłoża.

Jako człowiek zajmujący się projektowaniem, powinienem wtrącić nieco o tworzeniu dokumentacji wykonawczej. Pierwszym etapem prac projektowych jest naniesienie na rozkrój kamienia lokalizacji wsporników. W tym miejscu należy podkreślić, że w rzucie z góry stojak jest kołem. W projektowaniu należy się posługiwać tą figurą geometryczną, ale o średnicy podstawy. W miejscach wymagających zagęszczenia wsporników często się zdarza, że wsporniki ze sobą kolidują. Należy to przewidzieć odpowiednio wcześniej. Po wrysowaniu lokalizacji wsporników należy przystąpić do określenia ich wysokości i doboru odpowiedniego typu wyrobu. W przypadku spadków podłoża w jednym kierunku sprawa jest prosta. Komplikacje pojawiają się przy kopertowym lub jeszcze bardziej skomplikowanym ich ukształtowaniu. Problem rozwiązałem prostą aplikacją napisaną w języku AutoLISP działającą w środowisku CAD. Przed uruchomieniem programu krawędzie przełamań spadków należy zamodelować w trójwymiarze. Jest to bardzo proste, bo zmieniając właściwości poszczególnych linii, trzeba wprowadzić odpowiednią wartość współrzędnej „Z” – zainwentaryzowaną geodezyjnie rzędną. Uruchamiając program, definiujemy poszczególne płaszczyzny spadkowe, rzędną docelową posadzki i grubość płyt. Wprowadzić trzeba też asortyment konkretnego producenta (chodzi o zakresy regulacji wysokości). Aplikacja określa sobie punkt przecięcia zadanej płaszczyzny spadkowej z pionową linią – osią wspornika i spód płyty. Dane te dają możliwość wyliczenia wysokości i przypisania jej do konkretnego przedziału regulacji wysokości.

Dla projektanta istotna jest też nośność wsporników. Wyglądają one niepozornie, ale są w stanie przenieść siłę pionową przekraczającą wartość 1 tony. Zdarzyło mi się projektować podłogi podniesione przed jednym z centrów handlowych z możliwością wjechania samochodem do powierzchni handlowej. Dotyczyło to oczywiście pojedynczych eksponatów pokazowych danej marki, a nie ruchu kołowego o dużym natężeniu. Nośność wsporników nie była w tym przypadku problemem. Za małą wytrzymałość na zginanie miały płyty granitowe. Rozwiązano to za pomocą specjalnych trapów układanych na podłodze, po których przetaczano pojazd.

Podłogi podniesione są niezastąpione w przypadku dużych powierzchni terenu zazwyczaj przed budynkiem. W przypadku tradycyjnych posadzek układanych na zaprawie klejowej konieczne jest projektowanie spadków w kierunku elementów systemu odwadniającego. Przy dużych powierzchniach spadki na posadzce w pewnych miejscach mogą nie wpływać pozytywnie na estetykę. Płyty podłóg podniesionych układa się w poziomie, a woda odpływa z nich przez otwarte fugi szerokości kilku milimetrów. Duża powierzchnia na zewnątrz budynku ułożona w poziomie wygląda niezwykle efektownie.

Kolejną niepodważalną zaletą systemu jest możliwość ułożenia elementów instalacji w przestrzeni poniżej płyt. Trasy rur lub przewodów nie mogą być jednak ułożone w miejscach ustawienia wsporników. Gdybyśmy dodatkowo mieli brać pod uwagę względy użytkowe, to należy wspomnieć o bardzo prostej wymianie uszkodzonej płyty. Nową wkładamy po prostu w miejsce starej.

Elementy instalacji trzeba serwisować. Niezwykle istotną cechą systemu jest fakt, że właściwie każda z płyt może być potraktowana jako rewizja zapewniająca dostęp do całej przestrzeni pod posadzką.

Bogata oferta wsporników umożliwia również niwelację wysokich progów w konstrukcji zazwyczaj żelbetowej podłogi. Pionowe uskoki rzędu kilkudziesięciu centymetrów nie są dla systemu żadnym problemem.

Montaż podłóg podniesionych jest również ich zaletą. System zapewnia możliwość skorygowania poziomu ułożenia płyt na każdym etapie prac. Tempo robót jest znacznie większe niż w przypadku tradycyjnych posadzek. Do zalet montażowych dodajmy jeszcze brak konieczności dokładnego wykonania warstw stanowiących podłoże do ustawiania wsporników. Ważne jest tylko zachowanie odpowiednich kierunków spadków warstwy wodonośnej. Po jej wykonaniu wykonuje się inwentaryzację geodezyjną podłoża.

Do worka zalet należy dodać odporność wsporników na wpływy warunków atmosferycznych: promieniowania UV, niskich i wysokich temperatur, opadów. Elementy systemu są też odporne na chemikalia.

Każde rozwiązanie ma również wady. Wymieńmy zatem kilka z nich. Już na etapie wykonawczym niewątpliwym utrudnieniem jest konieczność zamówienia wsporników odpowiedniej wysokości. Każdy z nich ma ograniczony zakres jej regulacji. Zachodzi tu konieczność opracowania czegoś na kształt projektu, chyba że zamówienie wsporników będzie odpowiednio powiększone, ale elementy te są dosyć drogie. Drugą wadą systemu jest konieczność frezowania (kalibrowania) krawędzi lub samych narożników płyt posadzkowych. Jeżeli tego nie zrobimy, na posadzce pojawią się nierówności (wystające krawędzie płyt). Niektórzy producenci oferują specjalne podkładki, które częściowo umożliwiają rozwiązanie tego problemu.

Jak wcześniej wspomniałem, fugi w posadzce pozostają otwarte i przez nie spływa woda. Spływa, ale nie sama, lecz łącznie z nieczystościami znajdującymi się na posadzce. Raz na kilka lat dobrze byłoby więc oczyścić podłoże, na którym stoją wsporniki.

Wadą, której nie sposób pominąć, jest koszt wykonania takiej podłogi. Jest on nieporównywalnie większy od posadzek wykonanych na zaprawie klejowej.

W podsumowaniu zróbmy bilans wad i zalet. Wydaje mi się, że efekt końcowy – rzeczywiście pozioma posadzka i łatwość serwisowania samej podłogi, jak i ewentualnych instalacji zdecydowanie przewyższa wymienione wyżej wady systemu. Moim zdaniem warto więc takie podłogi stosować.

Na koniec chciałbym serdecznie podziękować firmom IPS Technik, Plastsystem i Wolski za udostępnienie zdjęć. Bez nich artykuł ten byłby niczym nie zobrazowanym ciągiem liter, a zagadnienie dla osób, które do tej pory nie zetknęły się z opisywanym rozwiązaniem technicznym, pozostałoby nie wyjaśnione.









Rys. 1 – Fragment przykładowego rysunku (rzutu) wykonawczego podłogi podniesionej. Widoczny na nim jest rozkrój płyt granitowych i rozstaw wsporników. Pokazano też płaszczyzny spadkowe.
Tutaj rys2

 

Rys. 2 – Podłogi podniesione doskonale sprawdzają się również na dachach. Rysunek jest przekrojem pionowym.



Mgr inż. Dariusz Piros